PRZEWODNIK PO KRAŚNIKU
Przewodnik znajdziesz TUTAJ
CENTRUM KULTURY I PROMOCJI
Centrum Kultury i Promocji w Kraśniku jest samorządową instytucją kultury, ale pragnie być także – albo przede wszystkim – domem kultury z prawdziwego zdarzenia. Miejscem, w którym każdy kraśniczanin, bez względu na wiek, płeć i wykształcenie, znajdzie to, czego potrzebuje – pasję, chwilę wytchnienia, inspirację, możliwość obcowania ze sztuką i spotykania podobnych sobie ludzi. Zapisanym w statucie głównym celem CKiP jest rozbudzanie wśród mieszkańców miasta potrzeby uczestnictwa w kulturze zarówno w roli twórcy jak i widza. Staramy się wypełnić to zadanie, umożliwiając adeptom wielu dyscyplin rozpoznawanie własnych talentów i rozwijanie ich poprzez systematyczną pracę pod kierunkiem wykwalifikowanych instruktorów. Wachlarz naszych ofert, który staramy się w miarę możliwości poszerzać, obecnie obejmuje zajęcia taneczne (taniec towarzyski, ludowy, street dance i zumba), muzyczno-wokalne, plastyczne, teatralne i akrobatyczne. Popisy uzdolnionych podopiecznych CKiP są ozdobą nie tylko organizowanych przez nas koncertów okolicznościowych czy tematycznych, ale także wielu imprez miejskich. Stale uczestniczą oni w konkursach, przeglądach, festiwalach, zawodach rangi mistrzowskiej zarówno w kraju, jak i za granicą, zdobywając liczne laury.
Przez CKiP przewinęło się kilka pokoleń kraśniczan. Placówka powstała w 1953 r. pod nazwą Zakładowego Domu Kultury. W 1992 r. zmieniła nazwę na Miejski Dom Kultury, a od 1999 r. funkcjonuje jako Centrum Kultury i Promocji w Kraśniku. Na markę CKiP składa się nie tylko prężna działalność merytoryczna, ale także bardzo korzystna infrastruktura. Centrum dysponuje kinem „Metalowiec”, salą widowiskową wyposażoną w 373 miejsca siedzące, klimatyczną Kawiarenką, przylegającym do zaplecza gmachu placem festynowym z zadaszoną sceną, klimatyzowaną salą konferencyjną oraz amfiteatrem usytuowanym przy ul. Festiwalowej w starej dzielnicy Kraśnika. Zadaszona scena o wymiarach 20x10m, 2669 miejsc siedzących, położenie w centrum miasta wśród zieleni, bliskość przystanku autobusowego i restauracji oraz duży parking czynią obiekt doskonałym miejscem do realizacji koncertów, kabaretonów, widowisk, wszelkich przyciągających tłumy wydarzeń.
Załogę CKiP stanowią ludzie pełni pasji i talentów, otwarci na sugestie i pomysły mieszkańców Kraśnika, gotowi do działania. Najlepiej przekonać się o tym samemu – najserdeczniej zapraszamy Państwa na nasze koncerty, wystawy, spektakle, filmy, zajęcia, spotkania i do każdej inny formy współpracy. Do zobaczenia w naszym domu kultury!
MOSiR
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Kraśniku został powołany Uchwałą Rady Miejskiej w Kraśniku w dniu 01 stycznia 1998 roku.
MOSiR jest samorządową jednostką budżetową miasta Kraśnik realizującą zadania zgodnie ze Statutem uchwalonym przez Radę Miejską w Kraśniku z dnia 27.02.2003 roku. Realizuje zadania miasta Kraśnik w zakresie kultury fizycznej, rekreacji ruchowej i profilaktyki zdrowotne w oparciu o przekazane w zarząd mienie komunalne.
Do zadań głównych ośrodka należy:
- Utrzymywanie w gotowości technicznej i eksploracyjnej terenów, obiektów sportowych i rekreacyjnych.
- Udostępnianie posiadanej bazy sportowej społeczeństwu, organizacjom i zakładom pracy.
- Prowadzenie działalności służącej upowszechnianiu kultury fizycznej poprzez:
– organizowanie imprez sportowych i rekreacyjnych własnych oraz zleconych
– propagowanie i popularyzowanie różnorodnych form sportu i rekreacji
SZLAKI TURYSTYCZNE
Kazimierz Dolny – Kraśnik
Szlak rowerowy o długości 107 km i średniej trudności, przebiega w większości szosami asfaltowymi. Trasa prowadzi przez parki krajobrazowe – Kazimierski i Wrzelowiecki, malownicze wąwozy i doliny rzek. Początkowo szlak przebiega w pobliżu Wisły zapewniając przepiękny widok na ruiny zamku w Janowcu. Następnie podąża płaską doliną rzeki Chodelki. Po drodze mijamy wiele zabytkowych miasteczek, zaczynając od samego Kazimierza, przez Józefów nad Wisłą, Rybitwy, Urzędów, Dzierzkowice, do Kraśnika. We wszystkich miejscowościach zobaczymy ciekawe zabytki, takie jak kościółki parafialne z przełomu XVII i XIX wieku i liczne kapliczki przydrożne.
Centralny Szlak Rowerowy Roztocza
W Kraśniku ma początek pierwszy etap tego szlaku, do Zwierzyńca. Jest to szlak wytyczony zgodnie z nazwą przez całe Roztocze, dlatego w czasie jazdy podziwiać możemy różnorodność przyrodniczą tego terenu. Trasa prowadzi głównie przez pola i lasy, dzięki czemu poznajemy zróżnicowanie ukształtowania tej krainy geograficznej oraz zmienną szatę roślinną. Po drodze mijamy także liczne miasteczka, pokazujące, że Roztocze jest zróżnicowane pod względem kulturowym. Zwiedzać możemy kościółki, cerkwie i synagogi. Pierwszy odcinek szlaku ma długość 100 km. Trasa prowadzi przez najbardziej atrakcyjnie miejscowości Roztocza Zachodniego i Szczebrzeszyńskiego od Kraśnika przez Szastarkę, Batorz, Otrocz, Goraj, Radecznicę, Szczebrzeszyn do Zwierzyńca.
Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej
24 września 2009 r. przedstawiciele ośmiu województw podpisali porozumienie w sprawie utworzenia Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej. Przedsięwzięcie to wpisuje się w ogólnopolską inicjatywę, w którą zaangażowane są regiony od południa do północy Polski. Wśród województw – sygnatariuszy listu intencyjnego w sprawie utworzenia szlaku znajdowały się województwa: Małopolskie, Podkarpackie, Podlaskie, Świętokrzyskie oraz Warmińsko-Mazurskie. Wskazane województwa podjęły się oznakowania szklaku na swoim terenie. Szlak Frontu Wschodniego I Wojny Światowej w swoim zamierzeniu ma połączyć i wyeksponować wszystkie ważniejsze miejsca, w których w latach 1914-1918 toczyły się walki. Pamiątkami po wydarzeniach związanych z I Wojną Światową są m.in. cmentarze, twierdze, fortyfikacje, wciąż zachowane okopy, budowane na potrzeby frontu. W województwie lubelskim szlak ma około 400 km. Powstanie szlaku było formą przygotowań do setnej rocznicy wybuchu I Wojny Światowej.
Szlak Chasydzki
Szlak Chasydzki to trasa wiodąca śladami Żydów z południowo-wschodniej Polski. Przebiega przez tereny Podkarpacia i Lubelszczyzny, w których zachowały się bezcenne ślady wielowiekowej obecności polskich Żydów: Baligród, Biłgoraj, Chełm, Cieszanów, Dębica, Dynów, Jarosław, Kraśnik, Lesko, Leżajsk, Lublin, Przemyśl, Ropczyce, Rymanów, Sanok, Tarnobrzeg, Ustrzyki Dolne, Wielkie Oczy, Włodawa i Zamość. W miejscowościach tych znajdują się zarówno imponujące synagogi, jak i cmentarze żydowskie, na których nierzadko znaleźć można nagrobki pochodzące z XVIII, XVII, a nawet XVI w. Wiele z tych cmentarzy jest wciąż odwiedzanych przez Chasydów przybywających z całego świata. W Kraśniku, w ramach tego szlaku do obejrzenia są: zespół synagogalny, na który składają się dwie bożnice: XVII- i XIX-wieczna; tzw. nowy cmentarz, założony w połowie XIX w oraz budynek dawnej mykwy.
Szlak Świętego Jakuba
„Lubelska Droga św. Jakuba” na terenie województwa lubelskiego ma długość 135 km. Łączy Lublin z Sandomierzem, a tym samym z Drogą Małopolską i całą siecią Camino de Santiago. Szlak prowadzi z Lublina do Kraśnika, następnie do Annopola i dalej przez Zawichost do Sandomierza.
Szlak Jagielloński
Szlak Jagielloński – dawny trakt królewski i kupiecki o znaczeniu kulturowym. Przebiegał trasą Kraków – Lublin – Wilno. Obecnie trwają prace nad reaktywowaniem go jako szlaku turystycznego. W 1386 r. wielki książę litewski Jagiełło, rezydujący w Wilnie, wyruszył w podróż do Polski, mając nadzieję na objęcie w niej rządów. Po przekroczeniu granicy polsko-litewskiej przybył do Lublina, gdzie rycerstwo zgromadzone na zjeździe wybrało go na kandydata do korony. Wraz z licznym orszakiem podążył następnie do stołecznego Krakowa. Trasa podróży króla przebiegała w pobliżu Kraśnika przez Urzędów, który był dobrem królewskim, oraz Dzierzkowice i Annopol.
ZABYTKI
KOŚCIÓŁ PW. WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY
Trójnawowy kościół parafialny Wniebowzięcia NMP, wzniesiony ok. 1469 r. jako budowla późnogotycka, przebudowany w latach 1527-1541 w stylu późnogotycko-renesansowym z fundacji Jana Gabriela Tęczyńskiego. W kościele uwagę zwraca trójkondygnacyjny, złocony ołtarz główny, należący do najstarszych zabytków snycerstwa późnorenesansowego w Polsce, wykonany ok. 1620 r. a w prezbiterium polichromia z 1630 r. przedstawiająca sceny biblijne, zachowały się również XVII – wieczne stalle i nagrobki Tęczyńskich, wykonane w warsztatach znanych włoskich mistrzów. W jego wnętrzu znajduje się również pomnik Jana Baptysty Tęczyńskiego, który był narzeczonym księżniczki szwedzkiej Cecylii Wazy.
XVI-wieczna historia miłosna zakończyła się nieszczęśliwie śmiercią polskiego arystokraty. Przy kościele znajduje się barokowa dzwonnica z dwoma dzwonami, wybudowana przed 1682 r.
W 1468 r. w Kraśniku dzięki Zakonowi Kanoników Regularnych, sprowadzonych z klasztoru Bożego Ciała w Krakowie, utworzono największą bibliotekę i szkołę parafialną na Lubelszczyźnie.
To właśnie tam powstało jedno z czołowych dzieł kultury polskiego renesansu – Tabulatura Jana z Lublina, który pełnił w klasztorze posługę organisty. Klasztor Kanoników Regularnych został rozbudowany w XVII i XVIII w. Na jego terenie w 1792 r. ukrywał się gen. Tadeusz Kościuszko ścigany przez Rosjan.
Obok klasztoru znajduje się wzgórze zamkowe z zachowanymi fosami.
KOŚCIÓŁ PW. DUCHA ŚWIĘTEGO
Dzieje fundacji kościoła Ducha Świętego w Kraśniku i jego istnienie są nierozerwalnie związane z niesieniem pomocy najuboższym i pokrzywdzonym przez los. Początki kościoła szpitalnego i szpitala w Kraśniku sięgają XVI w. Budowę kościoła rozpoczęto w 1535 r. poza murami miejskimi. Pierwsze budowle, podobnie jak większość zabudowy ówczesnego Kraśnika, były drewniane. Nie zachował się żaden opis, który pozwalałby zrekonstruować wygląd tamtego kościoła i szpitala. W latach 1758-1761, z fundacji ordynata Klemensa Zamoyskiego, wzniesiono murowany budynek kościoła pw. Ducha Świętego. Posiada on interesujące rokokowe wyposażenie z II poł. XVIII w. Obok zbudowano drewniany szpital dla ubogich zwany dworkiem modrzewiowym.
DWOREK MODRZEWIOWY
Drewniany budynek szpitala, zwanego przez kraśniczan „Dworkiem Modrzewiowym”, poświęcony został w 1531 r. Zbudowano go więc nieco wcześniej niż świątynię, przy wsparciu fundacji Jana Gabriela Tęczyńskiego. Szpital w tamtych czasach nie spełniał tych samych zadań, co dzisiaj. W tekstach źródłowych, pisanych w języku łacińskim, określa się go jako „hospitales”. Termin ten oznacza szpital, ale też przytułek, miejsce schronienia. „Dworek” o charakterze późnobarokowym powstał prawdopodobnie wraz z murowanym kościołem w 1761 r. Szpital był remontowany i restaurowany w XIX i XX wieku. Dokładnie nie wiadomo skąd wzięła się nazwa, być może pewne jego fragmenty powstały z drewna modrzewiowego. Obecnie obiekt znajduje się w rękach prywatnych i przeszedł generalny remont.
ZAMCZYSKO
Wzgórze zamkowe niegdyś otoczone było mokradłami i stawami. Obecnie jest położone na północny zachód od rynku (przy ul. Festiwalowej, za amfiteatrem). Od wzgórza kościelnego oddziela je głęboki parów. Z zamku, którego plan zbliżony był do kwadratu, zachowało się niewiele. Na powierzchni wzgórza nie widać już nic, natomiast jego wnętrze kryje fundamenty. Został wzniesiony na przełomie XIV i XV wieku i otoczony kamiennym wysokim murem. Kolejno przechodził przez ręce Dymitra z Goraja, Tęczyńskich, Radziwiłłów i Zamoyskich. Zniszczony w 1657 r. przez Szwedów podczas potopu. Jego pozostałości rozebrano w I połowie XVIII wieku. W obrębie zamku znajdowała się drewniana kaplica pw. Matki Bożej Loretańskiej pod zarządem franciszkanek. Obiekt od 1962 r. wpisany jest do rejestru zabytków.
DZWONNICA
Barokowa, dwukondygnacyjna dzwonnica na rzucie kwadratu wybudowana przed 1682 r., restaurowana w wieku XVIII i XIX. Wyposażona jest w dwa dzwony z 1758 i 1845 r. noszącymi imiona św. Józefa o masie 2600 kg i św. Michała ważący 1300 kg.
W 1996 r. na wieży kościelnej zainstalowany został komputerowy zegar z kurantami oraz komputerowo sterowane dzwony. Ponadto z wieży kościelnej nadawane jest elektroniczne nagranie dzwonów codziennie co pół godziny w godzinach 6.00-22.00 oraz o godzinie 12.00 i 21.00 Apel Jasnogórski.
KAPLICA ŚW. JACKA
Klasycystyczna kaplica zlokalizowana na placu przykościelnym parafii WNMP. Wzniesiona na planie trójkąta pod koniec XVIII w.
SYNAGOGA WIELKA
Powstała wkrótce po osiedleniu się Żydów w Kraśniku, pod koniec XVI w. Pierwsza wzmianka o synagodze pochodzi z 1593 r.
Pierwotnie była ona położona w pobliżu Rynku. Po pożarze w 1637 r. dziedzic Tomasz Zamoyski nakazał zmianę lokalizacji synagogi. Murowana świątynia została wybudowana w latach 1637–1654 w pobliżu murów miejskich. W XVIII w. budynek został przebudowywany. Między innymi od strony północnej dobudowano dwukondygnacyjny babiniec. W 1875 r. przeprowadzono remont bożnicy po pożarze, który miał miejsce w 1861 r.
Synagoga była w stanie pomieścić 300 mężczyzn oraz 400 kobiet. Murowany budynek bożnicy wzniesiono w stylu barokowym, na planie zbliżonym do kwadratu o boku 20 m. Budynek jest przykryty czterospadowym łamanym dachem. Główna sala modlitewna posiada pozorne drewniane sklepienie kolebkowe. Wewnątrz synagogi zachowała się wnęka pod aron ha-kodesz (drewniana ozdobna skrzynia, w której przechowywano zwoje Tory) oraz częściowa polichromia.
Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny, w 1945 r. budynek odremontowano i przeznaczono pod warsztaty spółdzielni rzemieślniczej.
W 1989 r. rozpoczęto prace renowacyjne, których nie ukończono. We wrześniu 2005 r. synagoga stała się własnością Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
SYNAGOGA MAŁA
Pierwsza wzmianka o istnieniu Małej Synagogi pochodzi z 1857 r. Powstała ona pomiędzy 1823 a 1857 r. Murowany budynek został wzniesiony na planie prostokąta o wymiarach 19,5 na 22 m. Budynek przykryty jest czterospadowym dachem, podpartym szkarpami. Synagoga była przeznaczona dla 200 mężczyzn.
Planowana jest rewitalizacja całego kompleksu synagogalnego oraz utworzenie w nim ośrodka kulturalno-edukacyjnego, będącego elementem „Szlaku Chasydzkiego”. W budynku mają znaleźć swoją siedzibę lokalne instytucje zajmujące się kulturą, ma tu powstać sala koncertowo-konferencyjna oraz sala warsztatowa. Ideą przewodnią centrum będzie promocja wielokulturowości.
KIRKUT
Jedyny dobrze zachowany cmentarz żydowski w Kraśniku powstał ok. 1840 r. na przedmieściu Góry, przy dzisiejszej ul. Szewskiej. Nekropolia była kilkakrotnie powiększana i obecnie zajmuje powierzchnię 1,82 hektara. W 1942 r. Niemcy rozstrzelali tu ok. 470 Żydów. Cmentarz stopniowo był niszczony przez Niemców. Pochodzące z niego macewy podczas II wojny światowej wykorzystywane były przez Niemców do celów budowlanych m.in. utwardzania kraśnickich dróg.
W 1946 r. ocaleni Żydzi kraśniccy uporządkowali cmentarz, pochowali na nim ofiary egzekucji. Do dziś zachowało się na nim kilkanaście przewróconych macew i kilkaset fragmentów rozbitych nagrobków. Pośrodku tzw. nowej części postawiono pomnik ku czci pomordowanych.
POMNIKI
POMNIK J. PIŁSUDSKIEGO
Centralną część rynku w dzielnicy lubelskiej Kraśnika zajmuje pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Pomnik odsłonięto 11 listopada 1930 r. W ten sposób uczczono 10. rocznicę zwycięstwa w wojnie polsko-bolszewickiej. Uroczystości poświęcenia dokonał ksiądz prałat Scipio del Campo. Wysoki, smukły obelisk był usadowiony na niewysokim kopczyku. Napis na pomniku brzmiał: “BOHATEROM 1920 ROKU. ŻYWI MARSZAŁKOWI JÓZEFOWI PIŁSUDSKIEMU I ŻOŁNIERZOM. Kraśnik 1930 r.” W 1940 r. pomnik został zburzony przez Niemców.
W roku 1989 powstał Komitet Odbudowy Pomnika, którego przewodniczącym został mecenas Wiesław Kamiński. Inicjatywę poparła ówczesna Miejska Rada Narodowa, podejmując uchwałę intencyjną. Pierwszych wpłat na konto komitetu dokonali dawni żołnierze 24 Pułku Ułanów. W celu zdobycia środków na odbudowę pomnika w 1992 r. wydrukowano okolicznościowe cegiełki. Dzięki temu, indywidualnie rozprowadzającym cegiełki członkom komitetu, szybko udało się zebrać potrzebną kwotę. Projekt nowego pomnika opracował Jan Bartosiewicz. Współpracowali z nim kraśniccy plastycy, Jadwiga i Wojciech Majowie, którzy wykonali metalowe popiersie Marszałka. Zasadnicza część monumentu została wykonana w Pińczowie.
Obok pomnika wmurowano fragment przedwojennego obelisku, wykorzystano także przedwojenne metalowe ogrodzenie. Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się 11 listopada 1992 r.
POMNIK POWSTAŃCÓW
Teren dzisiejszej Lubelszczyzny, a w szczególności powiatu kraśnickiego obfitował w dużą ilość bitew i potyczek stoczonych na tym terenie. Ukształtowanie i lesistość terenu powodowały, że był to doskonały teren do prowadzenia działań partyzanckich. Duże bitwy stoczono w okolicach Modliborzyc, Bobów, Chruśliny, Polichny czy Borowa. Ostatnie i najdłuższe powstanie narodowe XIX wieku stanowiło dla narodu polskiego ogromne przeżycie. Tysiące osób przelało krew za ojczyznę. Nigdy jednak nie zapomniano o bohaterach tamtych dni, czego wyrazem są ciągle odnawiane i porządkowane mogiły i groby powstańców.
GŁAZ KOŚCIUSZKI
Pamiątkowy głaz poświęcony 100. rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki został odsłonięty w 1917 r. Według przekazów pokoleniowych w tym miejscu znajduje się zbiorowa mogiła żołnierzy poległych w okresie powstania styczniowego. W Kraśniku pamięć o Kościuszce była bardzo żywa. Związki Tadeusza Kościuszki z Kraśnikiem owiane są legendą, wedle której generał po bitwie pod Dubienką (18 VII 1792 r.) ukrywał się przed żołnierzami rosyjskimi w klasztorze kanoników regularnych.
POMNIK POLEGŁYCH UŁANÓW
Pomnik upamiętniający poległych ułanów w walce o wolność Ojczyzny na polach bitwy Polski, Francji, Belgii, Holandii i Niemiec. Został odsłonięty w 1966 r. w ramach obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego.
POMNIK OFIAR II WOJNY ŚWIATOWEJ
Pomnik upamiętniający poległych i pomordowanych przez agresorów niemieckich i sowieckich w latach 1939-1945.
POMNIK OFIAR OBOZU BUDZYŃ
Przy drodze Kraśnik – Urzędów znajduje się tablica pamiątkowa ku czci pomordowanych w Budzyniu. Została ona ustawiona przez kraśnickich harcerzy.
Na początku 1942 r. Niemcy zorganizowali w Budzyniu obóz, który przez długi czas był filią obozu koncentracyjnego na Majdanku. Przebywających w nim więźniów skazywano na śmierć, stosując różne metody eksterminacji. Prawdopodobnie na lewo od bloku Nr 1 znajdował się dół o długości 10 m, podobnej szerokości i pięciometrowej głębokości, w którym rozstrzeliwano więźniów. Nad dołem znajdował się napis: “Każdemu za swoje”. Obóz znajdował się na terenie obecnej dzielnicy fabrycznej między dzisiejszymi ulicami: Mickiewicza, Cichą i Popiełuszki. Na powierzchni 2,68 ha znajdowało się 8 drewnianych baraków. Teren obozu otoczony był drutem kolczastym pod wysokim napięciem.
Pierwszy transport przywiezionych do niego w roku 1942 Żydów liczył ok. 1000 osób. W późniejszym okresie przebywało w nim od 2000 do 4000 tysięcy osób. W obozie przebywali Żydzi z Kraśnika, Bełżyc, Janowa Lubelskiego, Mińska, Mohylowa, Smoleńska oraz Żydzi z Wiednia i Słowacji. Po upadku powstania w getcie warszawskim, w 1943 r. hitlerowcy przywieźli do Budzynia ponad 1 tys. Żydów warszawskich.
22 października 1943 r. podjęto decyzję o przekształceniu budzyńskiego obozu w samodzielny obóz koncentracyjny (Konzentrationslager). Realizacja tej decyzji przeciągnęła się w czasie i dopiero 15 lutego 1944 r. obóz przeszedł pod nadzór Urzędu Administracji Gospodarczej SS w Lublinie. Więźniowie zostali wówczas ubrani w niebieskie “pasiaki”. Więźniów obozu zatrudniano w zakładach Heinkla, a także m.in. przy kopaniu rowów kanalizacyjnych i karczowaniu lasu. Praca trwała kilkanaście godzin na dobę. Pożywienie więźniów stanowiła zupa ze zgniłej brukwi, kilkanaście gramów chleba i napój sporządzony z kawy zbożowej. Obóz został zlikwidowany 22 VII 1944 r., a przebywający w nim więźniowie zostali wywiezieni do obozu w Płaszowie k. Krakowa oraz obozu w Mauthausen. Źródła podają, że w Budzyniu zginęło około tysiąca Żydów. Liczba ta nie obejmuje osób, które zostały wysłane do obozu na Majdanku.
POMNIK OFIAR FASZYZMU
Pomnik Pamięci Pomordowanych przez Faszystów Hitlerowskich w latach 1940-44 powstał w rocznicę 20-lecia PRL. Oficjalne odsłonięcie pomnika nastąpiło 9 maja 1965 roku, w rocznicę zwycięstwa nad faszyzmem.
Centralnym elementem pomnika jest morenowy głaz narzutowy o wymiarach ok. 9 m sześc., ważący 37 ton, przywleczony na teren Lubelszczyzny przez lodowiec z obszaru Skandynawii podczas ostatniego zlodowacenia południowopolskiego. Głaz, ze względu na swój unikatowy charakter, został ustanowiony pomnikiem przyrody Rozporządzeniem Nr 5 Wojewody Lubelskiego z 10 lutego 1997 r.
POMNIK KOLEJARZY
W dzielnicy kolejowej Kraśnika znajduje się Pomnik Poległych i Pomordowanych Kolejarzy w Walce z Faszyzmem Hitlerowskim wzniesiony na skwerze przy budynku stacji kolejowej. Powstał w 1971 r. dla uczczenia poległych w walce z okupantem kolejarzy linii Lublin-Rozwadów. Skromny w formie pomnik jest do dziś miejscem patriotycznych manifestacji i obchodów rocznic wybuchu bądź zakończenia II wojny światowej.
POMNIK PARTYZANTA
Pomnik, dłuta profesora Franciszka Strynkiewicza z ASP w Warszawie, zlokalizowany jest na Rondzie im. Żołnierzy Wyklętych. Odlany z brązu, ma wysokość 3,3 metra, stoi na postumencie o wysokości 4,7 metra. Odsłonięcie nastąpiło 22 lipca 1967 r., podczas największego święta czasów PRL. Tak zwany partyzant uważany był za najbardziej charakterystyczną budowlę w Kraśniku. Przez lata widokówki z miasta wydawano głównie z jego wizerunkiem.
POMNIK WALKI O KOŚCIÓŁ
Pomnik upamiętniający walkę o Kościół w Kraśniku Fabrycznym został wzniesiony w 1999 r. w 40-stą rocznicę tragicznych wydarzeń. Ówczesne władze były wrogo nastawione wobec inicjatyw religijnych i nie wyrażały zgody na budowę kościoła w Kraśniku Fabrycznym. Msze święte odbywały się w warunkach polowych na leśnej polanie niedaleko Szkoły Podstawowej nr 5, gdzie ustawiony został drewniany krzyż. Z czasem miejsce to nabierało dla mieszkańców coraz większego znaczenia, co nie podobało się komunistycznej władzy.
26 czerwca 1959 r. Milicja Obywatelska zabrała spod krzyża obraz, kilim i lichtarz. Krzyż ogrodzono i wywieszono informację o zakazie odprawiania nabożeństw. Wierni gromadzili się pod komisariatem MO, domagając się zwroty relikwii. Ściągnięto posiłki milicyjne z Lublina i siłą rozpędzono protestujących. Zatrzymano wielu uczestników zamieszek i osadzono w areszcie. W późniejszych procesach wielu z nich skazano i zmuszono do opuszczenia miasta, pozbawiono mieszkań oraz pracy. Komunistyczne władze jeszcze przez wiele lat nie wyrażały zgody na budowę kościoła w Kraśniku Fabrycznym, co ostatecznie nastąpiło w 1977 r.
POMNIK KS. ZIELIŃSKIEGO
Ksiądz Stanisław Zieliński urodził się w Pełczynie 23 września 1911 r. Święcenia przyjął z rąk biskupa Mariana Fulmana 20 czerwca 1937 r. W latach 1937–1940 był wikariuszem w Tarnogórze. Stamtąd został przeniesiony do Krzczonowa.
Między 1941 a 1945 rokiem był rektorem Kościoła Ducha Świętego w Kraśniku i prefektem miejscowych szkół. Pracując w kraśnickiej parafii niósł pomoc najuboższym tworząc m.in. jadłodajnie dla ubogich, kupował lekarstwa, zbierał odzież. Opiekował się młodzieżą, aktywnie angażując się w tajne nauczanie i udzielając darmowych korepetycji. Rozpoczął też remont Kościoła Ducha Świętego. Także tutaj zaangażowany był w działalność konspiracyjną, był kapelanem dobrze zorganizowanych w okolicach Kraśnika struktur Narodowych Sił Zbrojnych. Jego interwencja w sprawie zmiany nazwy ul. Józefa Piłsudskiego na ul. Partyzantów mogła być, zdaniem niektórych, bezpośrednią przyczyną jego zabójstwa. Według świadków zginął we własnym mieszkaniu, w sobotę, 10 marca 1945 r., o godzinie 21.15 od strzału w głowę. Dwaj mężczyźni, którzy wtargnęli do mieszkania kapłana postrzelili również jego gospodynię. Jednego z domniemanych sprawców złapano i osądzono (za postrzelenie gospodyni, nie za zabicie księdza).
MUZEA
ZALEW KRAŚNICKI
Autor zdjęć: Krzysztof Łach, Daniel Niedziałek
Charakterystyka
W skład zalewu kraśnickiego wchodzą:
- zbiornik wstępny – posiada kształt prostokąta, jest ogroblowany, z wyjątkiem brzegu od strony południowo-zachodniej,
- zbiornik główny – kształtem jest zbliżony do prostokąta, od strony południowej jest oparty o naturalnie nachylone zbocze doliny rzecznej. Pozostałe brzegi otoczoną są wałem.
Docelowe otoczenie zalewu:
- drogi dojazdowe (ok. 470 m)
- parkingi (na ok. 300 samochodów)
- ścieżka rowerowa umożliwiająca przejazd rowerem dookoła zbiornika (ok. 1100 m)
- promenada spacerowa (ok. 1000 m)
- taras widokowy
- chodniki komunikacji wewnętrznej (ok. 220 m)
- plaże i kąpieliska
- pola biwakowe, namiotowe i campingowe
- obiekty hotelowo-gastronomiczne
- nabrzeża widokowe, molo, slip, przystań na łodzie
- boiska sportowe, place zabaw, park krajobrazowy
- pomost dla wędkarzy
- wypożyczalnia sprzętu wodnego
Charakterystyka rybacka zalewu
Na zalewie prowadzona jest gospodarka rybacko-wędkarska. Ma on charakter stawu typu karpiowego, wydajność zbiornika szacuje się na około 200kg/ha. Struktura ichtiofauny w zalewie kształtować się będzie przez okres co najmniej 5-7 lat od momentu rozpoczęcia zarybiania. W pierwszym okresie w zbiorniku szczególnie wysoka będzie populacja szczupaka, która stopniowo zmniejszy się, przy równoczesnym wzroście liczebności ryb spokojnego żeru.
Podstawowe dane dotyczące zalewu:
- powierzchnia – 42,66 ha
- pojemność – 996 tys. m3
- średnia głębokość – 2,5 m
- długość maksymalna – 1180 m
- szerokość maksymalna 570 m
STOKI NARCIARSKIE
Stoki narciarskie w okolicy Kraśnika
Chrzanów, czyli Ośrodek Narciarski Raj u Rzetelskiego. Stok narciarski położony jest w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, w powiecie janowskim. Dysponuje doskonale przygotowanym stokiem dzięki rozwiniętemu systemowi śnieżenia oraz niezawodnych ratraków. Obecnie na terenie ośrodka można korzystać z 4 wyciągów orczykowych, oraz wyciągu „wyrwi rączka” dla najmłodszych. Pasjonaci białego szaleństwa mogą korzystać z 9 sztucznie naśnieżonych i oświetlonych tras. Aby było klimatycznie oczywiście w takim ośrodku nie może zabraknąć pięknej drewnianej karczmy w stylu góralskim oraz szklanej areny, gdzie można zjeść przepyszne domowe jedzenie oraz pizzę. Na miejscu czeka na Państwa stale palący się grill, szkółka narciarska i snowboardowa, wypożyczalnia sprzętu narciarskiego. Nad miłośnikami białego szaleństwa stale czuwają ratownicy medyczni.
Strona internetowa: www.rzetelski.com.pl
Stok w Sulowie
Stok narciarski w Sulowie odległy jest o 13 kilometrów od Kraśnika. Dysponuje trzema wyciągami narciarskimi, na miejscu znajduje się też wypożyczalnia sprzętu. Lekcji jazdy na nartach oraz snowboardzie udziela siedmiu instruktorów. Na terenie ośrodka znajduje się obiekt gastronomiczny oraz ogniska, przy których można również upiec własny prowiant oraz ogrzać się. W pobliżu są przepiękne tereny dla miłośników narciarstwa biegowego oraz malownicze miejsca spacerowe. Wszystkie trasy są naśnieżane, ratrakowane, oświetlone, przestronne, bezpieczne, z profesjonalnym nagłośnieniem i monitoringiem. Tuż pod stokiem znajdują się bezpłatne parkingi na kilkaset samochodów.
Strona internetowa: www.stok-sulow.pl
Stok w Batorzu
Batorz, Ośrodek Narciarski Batorz-Ski. Położony ok. 30 km na południowy wschód od Kraśnika. Stok sztucznie naśnieżany i ratrakowany, oświetlony w nocy. Dwa podporowe wyciągi narciarskie, o łagodnym rozruchu ułatwiającym start szczególnie narciarzom mniej zaawansowanym, prowadzą do trzech tras zjazdowych o różnych stopniach trudności o długości 480, 400 i 350 m. Funkcjonujący od 2013 roku park snowboardowy został zaprojektowany przez przedsiębiorstwo specjalizujące się w tworzeniu tego typu obiektów i cieszy się pozytywną opinią wśród snowboardzistów. Uzupełnieniem stoku zasadniczego jest bezpieczna „ośla łączka” z 80 m trasą zjazdową. Na miejscu jest obiekt gastronomiczny, działa wypożyczalnia i serwis, jest także możliwość wynajęcia instruktora.
Strona internetowa: www.batorzski.pl